તમારા બજેટનું આયોજન કેવી રીતે કરવું?

ભલે તમે વ્યક્તિગત બજેટિંગ સ્પ્રેડશીટ બનાવવાનું વિચારી રહ્યાં હોવ અથવા માત્ર મની મેનેજમેન્ટને વધુ સારી રીતે સમજવા માંગતા હો, આ લેખમાં હું તમને જે પગલાંઓમાંથી પસાર કરું છું તેનાથી પ્રારંભ કરો. જો તમે શીટનો ઉપયોગ ન કરો તો પણ બજેટ ગણતરી, તમારે કદાચ દર મહિને તમારા પૈસા ક્યાં જઈ રહ્યા છે તે ટ્રૅક કરવાની રીતની જરૂર છે. ટેમ્પલેટ સાથે તમારા બજેટનું આયોજન કરવાથી તમે તમારા નાણાં પર વધુ નિયંત્રણ અનુભવી શકો છો અને તમને તમારા લક્ષ્યો માટે નાણાં બચાવવા માટે પરવાનગી આપે છે.

હકીકતમાં, કોઈપણ સારી નાણાકીય યોજના નક્કર બજેટથી શરૂ થાય છે. ભલે તમે તમારા બિલ ચૂકવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યાં હોવ અથવા તે સ્વપ્ન વેકેશન માટે બચત કરી રહ્યાં હોવ, બજેટ એ તમારા નાણાકીય લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવા તરફનું તમારું પ્રથમ પગલું છે.

બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, યુક્તિ એ માર્ગ શોધવાનો છે તમારી નાણાકીય બાબતોને ટ્રૅક કરો તે તમારા માટે કામ કરે છે. આ લેખમાં, હું તમને તમારી નાણાકીય યોજના બનાવવામાં સફળ થવામાં મદદ કરવા માટે મારી તમામ વિજેતા વ્યૂહરચનાઓ જણાવું છું.

બજેટ શું છે

Un બજેટ એક આવશ્યક વ્યક્તિગત અથવા વ્યાવસાયિક નાણાકીય વ્યવસ્થાપન સાધન છે. આ એક વિગતવાર યોજના છે જે નિર્ધારિત સમયગાળામાં, સામાન્ય રીતે એક મહિના અથવા એક વર્ષમાં અપેક્ષિત ખર્ચ સામે અપેક્ષિત આવકને મેપ કરે છે. આ દસ્તાવેજ નાણાકીય પરિસ્થિતિની સ્પષ્ટ અને સંરચિત દ્રષ્ટિ પ્રદાન કરે છે, આમ નાણાકીય પ્રવાહને વધુ સારી રીતે સમજવા અને વધુ અસરકારક નિયંત્રણની મંજૂરી આપે છે.

બજેટ વિકસાવવાની શરૂઆત આવકના તમામ સ્ત્રોતોને ઓળખવા અને તેનું પ્રમાણ નક્કી કરવાથી થાય છે. આમાં પગાર, ભાડાની આવક, બચત વ્યાજ અથવા નિયમિત રોકડ પ્રવાહના અન્ય કોઈપણ પ્રકારનો સમાવેશ થઈ શકે છે. એકવાર આવક સ્થાપિત થઈ જાય, પછીનું પગલું એ ખર્ચની યાદી અને વર્ગીકરણ કરવાનું છે. અમે સામાન્ય રીતે નિયત ખર્ચો, જેમ કે ભાડું અથવા લોનની ચુકવણી, અને ખોરાક અથવા લેઝર જેવા ચલ ખર્ચ વચ્ચે તફાવત કરીએ છીએ. આ વર્ગીકરણ એવા ક્ષેત્રોને ઓળખવામાં મદદ કરે છે જ્યાં બચત કરી શકાય છે.

સારી રીતે રચાયેલું બજેટ માત્ર આવક અને ખર્ચની યાદી આપતું નથી; તેમાં બચતને સમર્પિત એક ભાગનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ બચતનો ઉપયોગ ઈમરજન્સી ફંડ બનાવવા, ભવિષ્યના પ્રોજેક્ટ માટે તૈયારી કરવા અથવા રોકાણ કરવા માટે થઈ શકે છે. લાંબા ગાળાના નાણાકીય સ્વાસ્થ્યને સુનિશ્ચિત કરવા અને અણધાર્યા ઘટનાઓ સામે રક્ષણ આપવા માટે બજેટમાં બચતનો સમાવેશ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે.

બજેટ સેટ કરવું જરૂરી છે શિસ્ત અને નિયમિતતા. તમારા વાસ્તવિક ખર્ચાઓનું નિયમિતપણે નિરીક્ષણ કરવું અને તેની આગાહી સાથે સરખામણી કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. આ દેખરેખ જો જરૂરી હોય તો બજેટને સમાયોજિત કરવાની અને વધારાના પ્રયત્નોની જરૂર હોય તેવા વિસ્તારોને ઓળખવા માટે પરવાનગી આપે છે. સમય જતાં, આ પ્રથા વધુ સારી નાણાકીય જાગૃતિ વિકસાવે છે અને તમને ખર્ચ અને બચત વિશે વધુ માહિતગાર નિર્ણયો લેવામાં મદદ કરે છે.

નિષ્કર્ષમાં, બજેટ એ એકાઉન્ટિંગ દસ્તાવેજ કરતાં ઘણું વધારે છે. તે એક શક્તિશાળી સાધન છે જે યોગ્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાથી વ્યક્તિગત અથવા વ્યવસાયિક નાણાકીય વ્યવસ્થાપનને બદલી શકે છે. તે તમારા નાણાકીય લક્ષ્યોને હાંસલ કરવા માટે એક માળખું પ્રદાન કરે છે, પછી ભલે તે દેવું ઘટાડવાનું હોય, કોઈ મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ માટે બચત કરવાનું હોય અથવા ફક્ત વધુ આર્થિક રીતે શાંતિથી જીવવું હોય.

તમારા બજેટનું આયોજન કરવાના રહસ્યો

એક જીવન કૌશલ્ય છે જે તમે શાળામાં કદાચ શીખ્યા ન હોય: બજેટનું આયોજન. કૌટુંબિક બજેટ વિના, તમે માત્ર આંખ આડા કાન કરો છો, તમારા પૈસા ક્યાં જઈ રહ્યા છે તે જાણતા નથી.

આ તમારા માટે થોડા સમય માટે કામ કરી શકે છે, પરંતુ જો તમે નાણાકીય અવરોધનો સામનો કરો છો અથવા વસ્તુઓને આગળ લઈ જવા માટે પૈસા કમાવવા માંગતા હો, તો બજેટનું આયોજન કરવું આવશ્યક છે. જો તમારી પાસે નાણાકીય ધ્યેય છે - જેમ કે દેવુંમાંથી બહાર નીકળવું, મોર્ટગેજ ડિપોઝિટ માટે બચત કરવી અથવા નિવૃત્તિ માટે નાણાં અલગ રાખવા - આ તમને તે પ્રાપ્ત કરવામાં પણ મદદ કરશે. અહીં મારી સાત-પગલાની યોજના છે જેને તમે વ્યાપક બજેટ બનાવવા માટે અનુસરી શકો છો.

📍 સંગઠિત થાઓ અને તમારો સમય લો

તમારું બજેટ બનાવવા માટે ઓછામાં ઓછા એક કલાકનો સમય આપો. તેને ઉતાવળ કરવાથી ભૂલો થઈ શકે છે. તમે શરૂ કરો તે પહેલાં તમારે જરૂરી બધી સામગ્રીઓ એકત્રિત કરવી એ સારો વિચાર છે, તેથી આ મેળવો:

• બેંક સ્ટેટમેન્ટના થોડા મહિનાઓ;
• તમારા તાજેતરના ઇન્વૉઇસેસ ક્રેડીટ કાર્ડ ;
• તમારા સફાઈ બિલની નકલો;
• તમારી બચત અને નિવૃત્તિ યોગદાનની વિગતો;
• તમારી પાસે અન્ય કોઈપણ આવક વિશેની કોઈપણ અન્ય માહિતી.

જો તમારી મુખ્ય આવક વધુ વાર (દર અઠવાડિયે) આવે છે, તો તમે સાપ્તાહિક અથવા પખવાડિયે બજેટ કરવાનું પસંદ કરી શકો છો.

📍 તમારા ખર્ચની ગણતરી કરો

તમારા ખર્ચની ગણતરી એ તમારા વ્યક્તિગત બજેટનું સંચાલન કરવા માટેનું એક મૂળભૂત પગલું છે. આ પ્રક્રિયા, ક્યારેક કંટાળાજનક હોવા છતાં, તમારા પૈસા ક્યાં જઈ રહ્યા છે તે સમજવા અને એવા ક્ષેત્રોને ઓળખવા માટે જરૂરી છે કે જ્યાં તમે સંભવિતપણે નાણાં બચાવી શકો. તેમાં આપેલ સમયગાળા દરમિયાન, સામાન્ય રીતે એક મહિના દરમિયાન તમારા તમામ નાણાંના પ્રવાહની સૂચિ અને પ્રમાણીકરણનો સમાવેશ થાય છે.

આ ગણતરી શરૂ કરવા માટે, તમારા ખર્ચને વિવિધ કેટેગરીમાં વર્ગીકૃત કરવું તે મુજબની છે. સ્થિર ખર્ચાઓ, જેમ કે ભાડું, લોન ચૂકવણી અથવા સબ્સ્ક્રિપ્શન, સામાન્ય રીતે ઓળખવા માટે સૌથી સરળ છે કારણ કે તેમની રકમ દર મહિને સ્થિર રહે છે. ખોરાક, મનોરંજન અથવા પરિવહન ખર્ચ જેવા પરિવર્તનશીલ ખર્ચમાં વધઘટ થઈ શકે છે અને ઘણી વખત વધુ સાવચેતીપૂર્વક દેખરેખની જરૂર પડે છે.

વાર્ષિક વીમો, કર અથવા જાળવણી ખર્ચ જેવા ઓછા વારંવારના ખર્ચાઓનો માસિક ધોરણે ફેલાવો કરવાનું ભૂલશો નહીં. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે વીમા માટે ચૂકવણી કરો છો દર વર્ષે 600 યુરો, તમે તેને 50 યુરોના માસિક ખર્ચ તરીકે ગણી શકો છો. આ અભિગમ તમને લાંબા ગાળે તમારા વાસ્તવિક ખર્ચનું વધુ સચોટ ચિત્ર આપશે.

તમારા ખર્ચની ગણતરી કરવા માટે એક અસરકારક પદ્ધતિ એ છે કે છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં તમારા બેંક સ્ટેટમેન્ટ અને બિલની સમીક્ષા કરવી. આ તમને તમારા મોટાભાગના ખર્ચાઓ કેપ્ચર કરવાની મંજૂરી આપશે, જેમાં તમે કદાચ ભૂલી ગયા હોવ. સવારની કોફી અથવા આવેગ ખરીદી જેવા નાના દૈનિક ખર્ચનો સમાવેશ કરવાનું ભૂલશો નહીં, જે એક મહિનામાં આશ્ચર્યજનક રીતે ઉમેરી શકે છે.

એકવાર તમારા બધા ખર્ચની ઓળખ થઈ જાય અને તેનું વર્ગીકરણ થઈ જાય, પછી તમારો માસિક કુલ ખર્ચ મેળવવા માટે તેમને ઉમેરો. આ નંબર તમને તમારી ખર્ચ કરવાની ટેવની સ્પષ્ટ ઝાંખી આપશે. તમારી એકંદર નાણાકીય પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે તમારી માસિક આવક સાથે આ કુલની તુલના કરવી તે છતી થઈ શકે છે.

ખર્ચની ગણતરી કરવાની આ પ્રક્રિયા, જ્યારે ક્યારેક સમય માંગી લેતી હોય છે, તે તમારા નાણાકીય સ્વાસ્થ્યમાં મૂલ્યવાન રોકાણ છે. તે તમને ફક્ત તમારા પૈસા ક્યાં જઈ રહ્યા છે તે સમજવાની પરવાનગી આપે છે, પણ જો જરૂરી હોય તો તમે તમારા ખર્ચને ઘટાડી શકો તેવા વિસ્તારોને પણ ઓળખી શકો છો. વાસ્તવિક બજેટ સેટ કરવા અને તમારા લાંબા ગાળાના નાણાકીય લક્ષ્યોને હાંસલ કરવા માટે પણ તે એક ઉત્તમ પ્રારંભિક બિંદુ છે.

📍 તમારી આવક ઉમેરો

તમારી બધી નિયમિત આવકની યાદી બનાવો. આ આવક કર, લોન ચૂકવણી, પેન્શન યોગદાન વગેરેની ચોખ્ખી હોવી જોઈએ. બચત, રોકાણ, સ્વ-રોજગાર, ભાડાની ચૂકવણી વગેરેમાંથી આવકના અન્ય સ્ત્રોતો પછીથી ઉમેરો.

તમે છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં કેટલી કમાણી કરી છે તેની ગણતરી કરો અને સરેરાશ લખો, જેથી તમને આગામી મહિનાઓમાં તમે શું કમાણી કરવાની અપેક્ષા રાખી શકો તેનો અંદાજ છે. તમે કરની યોગ્ય રકમ ચૂકવી રહ્યાં છો તેની ખાતરી કરવા માટે પણ હવે સારો સમય હોઈ શકે છે.

📍 તમારા આવશ્યક ખર્ચની ગણતરી કરો

તમારી આવક ઉમેર્યા પછી, તમારા ખર્ચાઓ પણ ઉમેરો. આવશ્યક ખર્ચાઓ પર ખર્ચવામાં આવેલી તમારી માસિક આવકની વૃત્તિની નોંધ લો. આ ચૂકવણીઓને વર્ગીકૃત કરો જેથી તમને તમારા પૈસા ક્યાં જાય છે તેનો સારો ખ્યાલ આવે. તમારી શ્રેણીઓમાં ગીરોની ચૂકવણી, ઉપયોગિતા બિલ, કરિયાણા, બાળ સંભાળ, મુસાફરી વગેરેનો સમાવેશ થઈ શકે છે. આ કાર્ય માટે તમારા બેંક સ્ટેટમેન્ટ, ઘરગથ્થુ બીલ અને ક્રેડિટ કાર્ડના બીલ એકત્રિત કરો.

તમારા આંકડા જેટલા ચોક્કસ હશે, તમારું બજેટ એટલું જ ઉપયોગી થશે. છેલ્લા ત્રણ મહિનાના દરેક માટે તમારા કુલ ખર્ચની ગણતરી કરો અને તેને તમારી માસિક આવકમાંથી બાદ કરો. આ તમને બતાવશે કે સામાન્ય રીતે દર મહિને "બિન-આવશ્યક" ખર્ચાઓ માટે કેટલું બાકી છે જે તમારી નિકાલજોગ આવક બનાવશે.

 📍 તમારી આવક અને તમારા ખર્ચ વચ્ચેના તફાવતની ગણતરી કરો

તમારી આવક અને તમારા ખર્ચ વચ્ચેના તફાવતની ગણતરી કરવી એ એક મૂળભૂત કામગીરી છે વ્યક્તિગત નાણાકીય વ્યવસ્થાપન. આ દેખીતી રીતે સરળ પ્રક્રિયા તમારી નાણાકીય પરિસ્થિતિને સમજવા અને માહિતગાર નિર્ણયો લેવા માટે સર્વોચ્ચ મહત્વ ધરાવે છે. તેમાં તમારું બજેટ બેલેન્સ નક્કી કરવાનો સમાવેશ થાય છે, એટલે કે તમારી આવક સાથે તમારા તમામ ખર્ચને આવરી લીધા પછી બાકી રહેલી રકમ.

આ ગણતરી હાથ ધરવા માટે, તમારી બધી માસિક આવકને સૂચિબદ્ધ કરીને પ્રારંભ કરો. આમાં માત્ર તમારો મુખ્ય પગાર જ નહીં, પરંતુ આવકના અન્ય કોઈપણ સ્ત્રોતો જેમ કે લાભો, ભાડાની આવક અથવા બચત વ્યાજનો પણ સમાવેશ થાય છે. એકવાર તમારી પાસે આ સૂચિ થઈ જાય, પછી તમારી કુલ આવક મેળવવા માટે આ બધી રકમ એકસાથે ઉમેરો. આ રકમ તમારા નાણાકીય લક્ષ્યોને જીવવા અને હાંસલ કરવા માટે દર મહિને તમારી પાસે ઉપલબ્ધ નાણાંનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.

આગળ, તમારા બધા માસિક ખર્ચની સમીક્ષા કરો. કોઈપણ ખર્ચની વસ્તુને અવગણશો નહીં, પછી ભલે તે નિયત ખર્ચો જેમ કે ભાડું, ઉર્જા બિલ, લોનની ચુકવણી, અથવા ખોરાક, પરિવહન, લેઝર જેવા ચલ ખર્ચ. ઓછા વારંવારના ખર્ચને ભૂલશો નહીં કે જે તમે વર્ષ દરમિયાન ફેલાવી શકો છો (વીમો, કર, વગેરે). તમારા કુલ માસિક રોકડ આઉટફ્લો મેળવવા માટે આ તમામ ખર્ચાઓ ઉમેરો.

એકવાર આ બે સરવાળો સ્થાપિત થઈ જાય, પછી છેલ્લું પગલું એ છે કે તમારી આવકમાંથી તમારા ખર્ચની કુલ રકમ બાદ કરો. આ બાદબાકીનું પરિણામ તમારું બજેટ બેલેન્સ છે. સકારાત્મક સંતુલન સૂચવે છે કે તમે તમારા અર્થથી નીચે જીવી રહ્યા છો અને તમારી પાસે બચત કરવાની ક્ષમતા છે. શૂન્ય સંતુલનનો અર્થ છે કે તમે જે કમાઓ છો તેનો બરાબર ઉપયોગ કરો છો. નકારાત્મક સંતુલન દર્શાવે છે કે તમે તમારી આવક કરતાં વધુ ખર્ચ કરી રહ્યા છો, જે જો આ સ્થિતિ ચાલુ રહે તો દેવું થઈ શકે છે.

આ ગણતરી, સરળ હોવા છતાં, તમારી નાણાકીય પરિસ્થિતિથી વાકેફ થવા માટેનું એક શક્તિશાળી સાધન છે. તે તમને એવા ક્ષેત્રોને ઓળખવા દે છે કે જ્યાં તમે જો જરૂરી હોય તો તમારો ખર્ચ ઘટાડી શકો, અથવા તમે બચત અથવા ભાવિ પ્રોજેક્ટ માટે કેટલી ફાળવણી કરી શકો તે નક્કી કરો. આ કસરત નિયમિતપણે કરવાથી તમને યોગ્ય નાણાકીય વ્યવસ્થાપન જાળવવામાં અને તમારા લાંબા ગાળાના આર્થિક લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ મળશે.

 📍 તમારી બચત સાથે શું કરવું તે શોધો

તમારી પાસે બચત છે! અભિનંદન. હવે, તેની સાથે શ્રેષ્ઠ વસ્તુ શું છે? જો તમારી પાસે ઊંચા વ્યાજનું દેવું હોય, તો તેને ચૂકવવું શ્રેષ્ઠ હોઈ શકે છે. તમે વધુ બચત કરવા અને તેને ઝડપથી ચૂકવવા માટે ઓછા વ્યાજ દરે તે દેવું એકીકૃત પણ કરી શકો છો.

તમારા બચત ખાતામાં $1 એકઠા કરવાનો અને પછી તેને 000-મહિનાના ઈમરજન્સી ફંડમાં મૂકવાનો એક સારો ધ્યેય છે. જો તમે તમારી આવકની ટકાવારીને લક્ષ્ય બનાવવાનું પસંદ કરો છો, તો 3% અથવા 5% થી શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કરો અને પછી સમય જતાં તમારા બચત દરમાં વધારો કરો.

વાંચવા માટેનો લેખ: નાણાકીય સ્વતંત્રતા કેવી રીતે મેળવવી?

 📍 તેને આદત બનાવો

દર કે બે અઠવાડિયે તમારા બજેટની સમીક્ષા કરીને તેને વળગી રહેવાનું લક્ષ્ય રાખો. આ તમને ઝડપથી સમજવામાં મદદ કરશે કે તમારા ખર્ચને કેવી રીતે ટ્રૅક કરવામાં આવે છે, શું બદલવાની જરૂર છે અને શું તમે તમારા નાણાકીય લક્ષ્યો સાથે ટ્રેક પર છો. શુભેચ્છા અને યાદ રાખો કે પીસ બાય હેપ્પી મની જેવા ઘણા ઓનલાઈન સંસાધનો છે જે તમને તમારી નાણાકીય યાત્રામાં મદદ કરી શકે છે. આજે જ શરૂ કરો!

ટિપ્પણીઓમાં તમારી બધી ચિંતાઓ મને છોડો