Zonse zokhudza inflation

Kodi inflation ndi chiyani? Zachuma zakhala zikuyenda mosalekeza kuyambira pomwe chitukuko chidayamba kusinthana koyamba. Kuyambira nthawi imeneyo mpaka lero, zinthu zatsopano ndi mautumiki akutuluka nthawi zonse, choncho mitengo imasiyana nthawi ndi nthawi.

Katunduyu atha kupezeka chifukwa cha ndalama zovomerezeka zamayiko osiyanasiyana kapena mabungwe apamwamba, mwachitsanzo yuro ku European Union.

M'lingaliro limeneli, mayiko onse ali ndi magawo osiyanasiyana owunikira kusinthika kwachuma chawo ndi zochitika zomwe zimachitika mmenemo. Chimodzi mwazofala kwambiri ndi inflation, ndiko kuti, kuwonjezeka kwamitengo komwe kumabweretsa kuchepa kwa mphamvu zogulira anthu, kuchepetsa mphamvu zawo zogulira ndi kusunga kwawo.

Tiyeni

🥀 Kodi inflation mu economics ndi chiyani?

Titha kutanthauzira kutsika kwamitengo ngati kukwera kwamitengo komwe kumachitika muzinthu kapena ntchito pakanthawi kochepa. Angatanthauzidwenso ngati kutsika kwa mtengo wa ndalama. Kukwera kwa inflation, katundu wochepa tingadye ndi ndalama zofanana.

Miyeso par excellence ndi Consumer Price Index (CPI). Mndandandawu umakhudza mwachindunji kukwera kwa malipiro, penshoni, leases ndi mfundo zina zomwe zimasinthidwa malinga ndi CPI.

🥀 Zomwe Zimayambitsa Kukwera kwa Ndalama

Zina mwa zoyambira zakusintha kwamitengo ndi zina mwazomwe zimayambitsa kutsika kwamitengo. Chofunika kwambiri ndi kusalinganika komwe kumachitika pakati kupezeka ndi kufuna, chifukwa chakuti ogula ambiri amafuna katundu wosowa.

Komabe, kufunikira kofananako kuyenera kuperekedwa kuzinthu zosiyana: kuchulukitsa kopitilira muyeso kulinso koyipa kwa dziko, popeza palibe kufunikira kolingalira ndipo zotsutsana ndi kukwera kwa inflation zimachitika, i.e. deflation.

Komabe, mlandu wotsirizawu uyenera kulamulidwa chifukwa kusalinganika kungachitike mu dongosolo ngati, ngakhale kuti pali ndalama pamsika, zofuna sizikuwonjezeka.

🥀 Mitundu kapena madigiri a inflation

Titawona zomwe zimayambitsa kukwera kwa inflation, tiyenera kudziwa madigiri omwe angachitike:

✔ Kutsika kwapakatikati

Uku ndikuwonjezeka pang'ono kwamitengo, komwe sikudutsa 10% pachaka. Apa kuwonjezeka kwa mtengo kumakhalabe pakati 2% ndi 4%, zomwe zili pamwamba pa zomwe akatswiri azachuma amawona kuti ndizoyenera kukula kwachuma, koma osati mochulukira. Zikuganiziridwa kuti m'magulu awa mabanki apakati ali ndi zida zokwanira kuti achitepo kanthu ndikubweretsanso kukwera kwa inflation m'madera olamulira.

✔ Kukwera kwa mitengo

Zili ndi zotsatira zoyipa kwambiri pachuma cha dziko chifukwa kukwera kwa mitengo kumakwera kuwirikiza kawiri kapena katatu pachaka. Pochepetsa mtengo wa ndalama, anthu amangogwiritsa ntchito kwambiri zinthu zofunika kwambiri.

✔ hyperinflation

Malingaliro omalizirawa akusonyeza kuti dziko lili m’mavuto aakulu azachuma. Malinga ndi kunena kwa Steve Hanke, pulofesa wa pa yunivesite ya Johns Hopkins, m’mafunso a BBC: “Mwachigwirizano, akatswiri azachuma amavomereza kuti hyperinflation imakhalapo pamene chiwopsezo cha inflation chimaposa 50% pamwezi. Zotsatira zake, mtengo wa ndalama umagwa.

Pamene kuwonjezeka kwakukulu kwa inflation kumayendera limodzi ndi kutsika kwachuma, pali stagflation: lingaliro lomwe tanthauzo lake linapangidwa ndi vuto la mafuta a 1970s ndi zotsatira zowononga za kuwonjezeka kwa inflation pamodzi ndi kukula kofooka kwachuma m'mayiko angapo.

✔ Kukwera kwa mitengo

Ndiko kukwera mtengo komwe kumaposa 3-4% koma sichifika 10% pachaka. Ngati ndi chinthu chosakhalitsa, monga chinachitika kumayambiriro kwa chaka cha 2021 chifukwa cha kufananiza ndi theka loyamba la 2020, si vuto lalikulu, koma ngati likupitirirabe pakapita nthawi, kukokoloka komwe kumapanga kumapulumutsanso. wamphamvu kwambiri.

🥀 Kodi kukwera kwa mitengo kumakhudza bwanji chuma?

✔ Inflation pamlingo waukulu wachuma

Tikakamba za zotsatira za kukwera kwa mitengo pamlingo wa macroeconomic, choyamba mwachiwonekere ndikukwera kwa mitengo. Mwa kuyankhula kwina, chirichonse ndi chokwera mtengo monga momwe tinanenera poyamba. Tikhoza kugula zochepa ndi zofanana, zomwe pamapeto pake zimakhudza chikwama chathu, monga momwe tidzaonera pambuyo pake.

Inde, tiyenera kumveketsa bwino kuti inflation sayenera kukhala mawu omwe ali ndi malingaliro oipa: kutsika kwapansi kapena kulamulidwa kwa inflation kumatiwonetsa kuti chuma cha dziko chiri mu nthawi yabwino ya chitukuko, popeza nzika sizikutaya mphamvu zogula ndipo zomwe anthu akudya, pakati pa zizindikiro zina.

Kutsika kwa mitengo yoyendetsedwa bwino kumawonedwa kukhala kopindulitsa pachuma cha dziko, makamaka kupeŵa mikhalidwe yotheka ya kutsika kwa mitengo.

✔ Kodi kukwera kwa mitengo kumakhudza bwanji kusunga?

Ponena za momwe kukwera kwa mitengo kumakhudzira ndalama zathu, titha kupeza njira zosiyanasiyana. Kukwera kwamitengo kumakhudza chuma cha dziko lathu pamene tikutaya mphamvu zogulira ndalama zathu "pansi pa matiresi".

Ndiko kunena kuti, ngati ndalama zathu ziyima ndikuwonjezeka kwa inflation, pang'onopang'ono idzataya mtengo wake: kukwera kwa mitengo kudzatha. Ichi ndichifukwa chake nthawi zambiri timalankhula za " inflation chilombo ".

Pankhani ya malipiro, Boma nthawi zambiri limakwera malipiro ochepa interprofessional pamene akuwonjezeka, Koma sizili choncho nthawi zonse. Ponena za malipiro, pamene inflation ikukwera, boma nthawi zambiri limakweza malipiro ochepa.

Ndipo pankhani yobwereketsa, tiyenera kukumbukira kuti kukwera kwa mitengo kukapitilira zomwe tikuyembekezera, mabanki apakati amakweza chiwongola dzanja kuti aletse kugwa. Choncho, ngati, mwachitsanzo, muli ndi ngongole chidwi chosinthika, malipiro anu adzawonjezeka.

Ngati simukufuna kutaya ndalama ndi inflation, yankho lake ndikuika ndalama. Ndalama zomwe zimagwirizanitsa ndi adani abwino kwambiri a kukwera kwa mitengo, chifukwa zimatilola kuti tibweze ndalama zathu poletsa kutsika mtengo pakapita nthawi.

✔ Mawu ena okhudzana ndi inflation

• Reflation: boma limalimbikitsa chuma kuti chigonjetse kugwa kwachuma.
• Disinflation: Mitengo ikukwera, koma yocheperapo kuposa kale, zomwe zimachepetsa kuchuluka kwa inflation.
• Kukwera kwapakati: Ndi deta yolondola kwambiri kapena chizindikiro chomwe chimasonyeza kusiyana kwa mitengo ya ogula pakanthawi kochepa. Amasiya pambali kusakhazikika komwe kumachitika chifukwa cha mitengo yamagetsi, pakati pa ena.
• Stagflation: Zimachitika pamene kukwera kwa inflation ndi kusowa kwa ntchito kumakwera nthawi imodzi pomwe pali kusakhazikika mu GDP panthawi yamavuto azachuma.