He aha nā kālā aupuni, he aha kā mākou e ʻike ai?

Les kālā aupuni ʻo ia ka hoʻokele waiwai o ka ʻāina. ʻAʻole hiki ke hoʻohālikelike ʻia ke koʻikoʻi o ke kālā aupuni. ʻO ka mea nui, ʻike ia i ka hopena o nā hana kālā i lawe ʻia e ke aupuni ma luna o nā kānaka a me nā hui kānāwai.

ʻO ia ka lālā o ka ʻoihana e loiloi i ka loaʻa kālā a ke aupuni a me ka hoʻoponopono ʻana i nā hopena i makemake ʻia a pale i nā hopena i makemake ʻole ʻia. He wahi ʻē aʻe lākou o kālā kālā bi kālā pilikino.

Hāʻawi kēia ʻatikala iā ʻoe i kahi hiʻohiʻona o ka hoʻokele kālā aupuni, koʻikoʻi, ka laulā o ke kālā aupuni, nā pahuhopu a me nā ʻano o ke kālā aupuni.

🥀 He aha ke Waiwai Aupuni?

Hiki ke wehewehe ʻia ke kālā aupuni e like me ke aʻo ʻana i nā hana aupuni, hiki ke komo i ka hoʻolilo, nā hemahema, a me ka ʻauhau. ʻO nā pahuhopu o ke kālā aupuni e ʻike i ka wā, pehea a me ke kumu e komo ai ke aupuni i ka hoʻokele waiwai o kēia mau lā.

Ke ʻimi nei hoʻi lākou e hoʻomaopopo i nā hopena hiki ke hoʻololi i ka mākeke. Hiki i ke kālā aupuni ke komo i nā mea ma waho o ka ʻoihana waiwai, e like me ka helu helu, kānāwai, a me ka hoʻokele waiwai kālā.

ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ke kuleana o ke aupuni a pehea e hoʻololi ai i ka hoʻokele waiwai kekahi mau mea koʻikoʻi o ka poʻe loea kālā aupuni.

Ke komo ke aupuni a hana i loko o ka hoʻokele waiwai, hāʻule nā ​​hopena i hoʻokahi o ʻekolu mau ʻāpana: pono waiwai, puunaue waiwai ou macroeconomic stabilization.

✔️ Hoʻokele waiwai

ʻO ka hoʻokele waiwai ka maʻamau i hoʻohana ʻia e nā mea hoʻokele waiwai e waiwai i nā kumuwaiwai like ʻole. ʻO ka maʻamau, hiki ke hoʻoholo ʻia ka maikaʻi e ke ʻano maʻamau o nā ratios a me nā hopena i hana ʻia.

ʻO ka ʻokoʻa ma waena o ka pono ʻenehana a me ka hoʻokele waiwai ka pilina o nā waiwai a nā kānaka e kau ai ma luna o nā mea. Hiki ke hoʻohālikelike ʻia nā waiwai pono ʻenehana mai kekahi kanaka i kekahi. Hoʻopili ka hoʻokele waiwai i ka hoʻopau ʻana i ka ʻōpala e hāʻawi i ka waiwai nui loa.

Ke ʻimi nei ka ʻenehana loea i ka hoʻonui ʻana i ka waiwai, ʻoiai ke kaumaha nei e like me ka mea e pono ai e hana i ka hoʻolālā maikaʻi loa.

✔️ Māhele uku

ʻO ka puʻunaue kālā ka helu ʻana i ka waiwai a me ka loaʻa kālā o ka lāhui i ka wā i puʻunaue ʻia ai e kona heluna kanaka. Hiki ke loiloi ʻia ka puʻunaue holoʻokoʻa e kekahi ʻano o nā haʻawina helu. ʻO ka waiwai a me ka loaʻa kālā he ʻelua hui kaʻawale.

ʻO ka waiwai ka waiwai hui o nā waiwai kino a me nā waiwai kālā o ka heluna kanaka. ʻO ka loaʻa kālā ka waiwai kālā pololei o ka hāʻawi ʻupena o ka heluna kanaka i kekahi manawa.

ʻO ka ʻike i hōʻiliʻili ʻia mai ka waiwai a me ka loaʻa kālā o ka ʻāina he kumu waiwai nui ia e kōkua ai i ka pane ʻana i nā nīnau pili politika, pilikanaka a me ka waiwai.

✔️ Hoʻopaʻa ʻia ʻo Macroeconomic

ʻO ka Macroeconomic stabilization kahi hana e mālama ʻia ai ka hoʻopaʻa ʻana a me ka ulu ʻana o ka hoʻokele waiwai ma o ka hoʻomohala ʻana i nā kulekele kālā a me ke kālā, nā kānāwai, a me nā lula.

ʻO ia ke kumu o ka ulu waiwai. Me ka hoʻopaʻa ʻole ʻana, e hāʻule ka hoʻokele waiwai.

No ka hoʻokō ʻana i kahi kūlana macroeconomic paʻa, pono ke kaulike ma waena o ka hoʻolilo kālā aupuni, kālepa kūloko, panakō, kālepa honua a me nā ʻoihana hoʻokele.

I mea e hoʻomau ai i ka hoʻomau ʻana o ka macroeconomic stabilization a me kahi pae maikaʻi loa o ka hoʻokele waiwai, pono e mālama ʻia ka mākeke e hōʻoia i ka paʻa mau o ka uku paneʻe, nā ʻoihana ʻoihana a me nā koi i loko o ka hoʻokele waiwai.

🥀 Nā ʻāpana o ke kālā aupuni

ʻO nā mea nui o ke kālā aupuni e pili ana i nā hana e pili ana i ka hōʻiliʻili ʻana i nā loaʻa ʻauhau, ka hana ʻana i nā lilo no ke kākoʻo ʻana i ke kaiāulu, a me ka hoʻokō ʻana i kahi hoʻolālā kālā (e like me ka hoʻopuka ʻana i ka ʻaiʻē lehulehu).

ʻO nā mea nui he:

✔️ ʻOhi ʻauhau

ʻO ka ʻohi ʻauhau ke kumu nui o ka loaʻa kālā no nā aupuni. ʻO nā laʻana o nā ʻauhau i ʻauhau ʻia e nā aupuni, ʻo ia ka ʻauhau waiwai, ʻauhau ʻoihana, ʻauhau kālā pilikino, ʻauhau hoʻoilina, ʻauhau waiwai, etc.

ʻO nā ʻano loaʻa kālā ʻē aʻe ma kēia ʻāpana, ʻo ia nā dute a me nā uku no nā lawe ʻia mai a me nā loaʻa kālā mai kēlā me kēia ʻano lawelawe aupuni ʻaʻole manuahi.

✔️ ʻO ke kālā

ʻO ka waihona kālā he kumumanaʻo o ka manaʻo o ke aupuni e hoʻolilo i ka makahiki kālā. Eia kahi alakaʻi e ʻae iā ʻoe e hoʻokumu maʻalahi i kāu kālā ʻohana i loko o kahi mau minuke.

✔️ Na lilo

ʻO ka hoʻolimalima kekahi mea a ke aupuni e hoʻolilo maoli ai i ke kālā, e like me nā papahana pilikanaka, hoʻonaʻauao, a me nā ʻoihana. ʻO ka hapa nui o nā hoʻolimalima aupuni he ʻano o ka loaʻa kālā a i ʻole ka hoʻohele hou ʻana i ka waiwai, kahi e manaʻo ai e pōmaikaʻi ke kaiāulu holoʻokoʻa.

ʻOi aku ke kiʻekiʻe a haʻahaʻa paha nā lilo maoli ma mua o ka waihona kālā.

✔️ Deficit/Keʻe

Inā ʻoi aku ka nui o ke aupuni ma mua o ka hōʻiliʻili ʻana i ka loaʻa kālā, aia ka deficit i kēlā makahiki. A i ʻole, aia kahi koena. Aia ma lalo kahi papa inoa o nā loaʻa a me nā lilo maʻamau i ka honua o ke kālā aupuni.

🥀ʻO kekahi mau kumu waiwai / ʻauhau

Hāʻawi ka moku'āina i ka loaʻa kālā a hōʻiliʻili i nā ʻauhau mai nā kumu like ʻole e hoʻolilo i kāna mau hana a me nā lawelawe aupuni. Eia kekahi mau kumu nui o ka loaʻa kālā a me ka ʻauhau

Impôts sur le hoʻokuʻi

Hoʻopili ʻia nā kānaka i ka ʻauhau ma muli o kā lākou waihona kālā. 'Oko'a ka 'auhau ma muli o ke ki'eki'e o ka loa'a kālā, me nā uku ki'eki'e no nā bracket loa'a ki'eki'e.

ʻauhau ʻaha kanaka

Pono nā ʻoihana e uku i ka ʻauhau ma nā loaʻa kālā. Hiki ke ʻokoʻa ka ʻauhau ʻauhau ma muli o ka mana a me ke ʻano o ka ʻoihana.

VAT (ʻauhau i hoʻohui ʻia)

ʻO ka VAT kahi ʻauhau kūʻokoʻa i kau ʻia ma ka waiwai i hoʻohui ʻia i kēlā me kēia manawa o ka hana ʻana a me ka hāʻawi ʻana i kahi maikaʻi a lawelawe paha. Hiki ke ʻokoʻa nā kumukūʻai VAT ma ka ʻāina a me ka huahana.

ʻO nā kumukūʻai

ʻO nā dute he mau ʻauhau i kau ʻia ma luna o nā waiwai i lawe ʻia mai a lawe ʻia paha i waho. Hiki ke hoʻokumu ʻia ma ka pākēneka o ka waiwai waiwai a i ʻole ke kumu kūʻai kikoʻī.

ʻauhau waiwai

Pono nā mea waiwai e uku i ka ʻauhau waiwai ma kā lākou waiwai. Hoʻoholo ʻia ka nui o ka ʻauhau waiwai ma muli o ka waiwai o ka waiwai a me nā uku ʻauhau kūloko.

ʻauhau wahie

ʻAi ʻia nā ʻauhau wahie ma luna o ka ʻaila, diesel, a me nā wahie ʻē aʻe i hoʻohana ʻia i nā kaʻa. ʻOhi ʻia kēia mau ʻauhau no ke kālā ʻana i nā ʻoihana alanui a me nā papahana pili i ka halihali.

Hāʻawi kaiapili

Hāʻawi ka poʻe hana a me nā limahana i nā ʻōnaehana palekana ma o nā haʻawina kaiaulu. Hāʻawi kēia mau haʻawina i nā pono kālā e like me ka ʻinikua olakino, nā penikala hoʻomaha a me nā alana ʻohana.

Pono e hoʻomaopopo ʻia he ʻokoʻa paha nā kumu o ka loaʻa kālā a me nā ʻauhau mai kēlā me kēia ʻāina, ma muli o nā kānāwai ʻauhau i mana i kēlā me kēia ʻāina.

🥀 Kekahi mau kumu o ka lilo aupuni

Hoʻopili nā kālā aupuni i nā lilo a me nā loaʻa kālā a pau o ka Moku'āina a me nā luna kūloko. Hoʻokō lākou i ʻekolu mau misionari koʻikoʻi.

ʻO ka mea mua, ka hoʻokaʻawale maikaʻi loa o nā kumuwaiwai. Mahalo i nā hoʻopukapuka aupuni ma nā ʻāpana koʻikoʻi e like me ka hoʻonaʻauao, olakino a i ʻole ka lawe ʻana, pono e ʻae nā kālā aupuni i ka hoʻokaʻawale pono ʻana i nā kumu waiwai o ka ʻāina i nā mea nui o ka waiwai a me ka nohona.

Pahuhopu lua: ka puunaue hou e hooponopono i na like ole o ka loaa. Ma muli o ka ʻauhau loaʻa kālā a me nā hoʻololi ʻana i ka nohona e like me nā haʻawina hale a i ʻole nā ​​​​ʻohana, manaʻo nā kālā aupuni e hāʻawi hou i kahi hapa o ka waiwai i hana ʻia i nā ʻāpana pilikia loa.

ʻEkolu hana hope loa : hoomau waiwai. Ma ka hoʻohana ʻana i nā levers budgetary countercyclical a me nā levers fiscal (deficits, public aie, ʻoki ʻauhau), pono e hoʻoponopono ke kālā aupuni i ka hoʻoponopono ʻana i ka hoʻokele waiwai, ma ka hoʻoulu ʻana i ka hana i ka wā pilikia a me ka hoʻolohi ʻana i ka wā o ka booms.

ʻO ka mea hope loa, ma o kā lākou mana kālā a me kā lākou nui o nā levers o ka hana, ʻo ke kālā aupuni he mea pono i ka lima o ka mokuʻāina e alakaʻi pono ai i ka hoʻomohala waiwai a me ka nohona o ka ʻāina.

✔️ Ka aie aupuni

Inā he hapa ke aupuni (ʻoi aku ka hoʻolilo ma mua o ka loaʻa kālā), e hoʻolilo ʻo ia i ka ʻokoʻa ma o ka hōʻaiʻē kālā a me ka hoʻopuka ʻana i ka ʻaiʻē aupuni.

Hiki i nā mea hōʻaiʻē ke lilo i loko (ʻaiʻē mai nā mea hāʻawi home e like me nā panakō a i ʻole nā ​​ʻoihana kālā) a me waho (ʻaiʻē mai nā hui kālā a me nā aupuni).

✔️ Hooponopono waiwai

ʻO ka hoʻokele waiwai ka ʻāpana o ke kālā aupuni. Hoʻopili ia i nā ʻenehana hoʻomalu hoʻokele a me nā pilikia e pili ana i ka hoʻomākaukau kālā. He mea hana ia e hoʻokō ʻia ai nā hana kālā o nā ʻāina.

ʻO ke kumuhana o ka hoʻokele waiwai: Pehea e hoʻomākaukau ʻia ai ka waihona kālā, ʻae ʻia a hoʻokō ʻia? He aha nā mea e noʻonoʻo ʻia i ka wā e hoʻomākaukau ai i ka waihona kālā?

Pehea ka ʻauhau ʻia e nā mana like ʻole? ʻO wai nā keʻena ke kuleana no ka loiloi a hōʻike i nā moʻolelo lehulehu?

🥀 Nā pahuhopu kālā aupuni

Hoʻopili nā kālā aupuni i nā lilo a me nā loaʻa kālā a pau o ka Moku'āina a me nā luna kūloko. Hoʻokō lākou i ʻekolu mau pahuhopu nui:

ʻO ka pahuhopu mua ʻo ia ka hoʻokaʻawale kūpono o nā kumuwaiwai. Mahalo i ka hoʻolilo ʻana o ka lehulehu ma nā ʻāpana koʻikoʻi (ka hoʻonaʻauao, olakino, halihali, a me nā mea ʻē aʻe).

Pahuhopu lua: ka puunaue hou ana i ka waiwai. Ma o nā ʻauhau a me nā hoʻoili kaiapili, ua manaʻo ʻia kahi hapa o nā kumuwaiwai i hōʻiliʻili ʻia no nā lālā pilikia loa o ke kaiāulu. ʻO ka manaʻo e hoʻoponopono i nā like ʻole e hōʻoia i ka pilikanaka.

Hana ʻekolu: hoʻopaʻa waiwai. Ma o nā hemahema o ka lehulehu, ka ʻaiʻē aliʻi a me nā ʻano ʻauhau, he kuleana ko ke kālā aupuni i ka hoʻoponopono waiwai. ʻO ka pahuhopu e hoʻomāmā i nā pōʻai waiwai.

ʻO ka hope loa, ʻo ke kālā aupuni he mea hana ikaika no ke alakaʻi ʻana i ka hoʻokele waiwai o ka ʻāina a me ka hoʻoikaika ʻana i ka pono hui. He mea nui ko lākou mana no kēlā me kēia aupuni.

🥀 Pono e hoʻokele pono i nā kālā aupuni

Ua ʻike nā aupuni mokuʻāina i ka hoʻomau mau a me ka hoʻomau ʻole ʻana o ke kālā, nā hemahema kālā ma muli o nā ʻōnaehana kālā paʻakikī a me nā huahana.

Ke hoʻolālā nei nā ʻoihana kālā aupuni e like me nā mokuʻāina a me nā aupuni koʻikoʻi, nā kālā lehulehu, nā luna ʻauhau, nā panakō waena, nā mea hoʻoponopono, nā loiloi aupuni a me nā keʻena helu e hoʻolālā nei i nā manipulations he nui, nā hoʻololi a me nā hoʻoponopono e hoʻokele i nā kālā aupuni no ka pono o kēia manawa a me ka wā e hiki mai ana.

I mea e hoʻoponopono koke ai i ka hanana i makemake ʻole ʻia i nā wā pilikia, ʻo ka maikaʻi o ka ʻaha kanaka i kēia manawa a me nā lālā o kēia manawa e alakaʻi i nā hopena make.

ʻO ka hoʻokele hewa ʻana o nā kālā aupuni e alakaʻi i ka ʻeli ʻana i nā lua hohonu i loko o nā waihona kālā aupuni, e like me:

• E kaulike i nā moʻokāki me nā hoʻoponopono ad hoc ma hope o ka loaʻa kālā a me ke kulekele hoʻolilo naʻauao.
• E haʻalele i nā kumukūʻai lōʻihi a me nā hopena e pili ana i nā hana hoʻomau.
• E mālama i nā waiwai keu a me ke kālā e like me ka mea e pono ai i kahi pae hoʻomau.
• ʻOi aku i ke koenas i nā moʻokāki kālā aupuni, ma mua o ka nānā ʻana i kahi mālama no nā hemahema a i ʻole nā ​​​​pono hoʻopukapuka.
• Hoʻopau a hoʻoponopono i ke kūlana kālā nā penikala a i ʻole nā ​​kuleana hoʻopukapuka e hiki mai ana.
• ʻO ka hoʻihoʻi nui ʻana a me ka hoʻokaʻawale ʻana i nā kālā keu aku i nā papahana hoʻokaʻawale me ka loaʻa ʻole o ka ʻae kūpono a me ka nānā ʻana i nā pōmaikaʻi o ka papahana a me nā kumukūʻai kūpono.
• E kāpae i ka nānā mau ʻana a me ka hoʻomalu nā moʻokāki kālā aupuni ma ke kumu kūʻokoʻa a hoʻohui ʻia.

🥀 ʻO ke kūlana koʻikoʻi i nā kālā aupuni

Me ke ʻano nui a ʻae ʻia o nā kālepa kikohoʻe a me ka mālama ʻana i ka ʻike ma kēlā me kēia pae a me ka hui pū ʻana, pono ka hoʻopili helu ʻana e hoʻololi hou i nā kālā aupuni ma o ka hoʻomaikaʻi ʻana i nā ʻano hana aupuni no ka hōʻiliʻili ʻana, ka hana, kaʻana like a me ka hoʻohana ʻana i ka ʻike.

Kōkua ka ʻōnaehana ʻike maikaʻi a mālama maikaʻi ʻia hoʻomohala i nā kulekele kālā aupuni kūpono. Hāʻawi pū ia i ka hoʻokele hoʻomau, hoʻokele a me ka hoʻokō ʻana i nā kulekele kālā aupuni.

Pono ke aupuni a me nā hui lehulehu e hana i nā ala kūpono e hoʻohou a mālama i ka ʻike kikohoʻe a me nā ʻike i mea e unuhi ai i nā pono kūpono mai ka mālama ʻana, ka hoʻohana ʻana a me ka nānā ʻana i nā ʻike kikohoʻe ma ke kahua o ke kālā aupuni.

ʻO nā pilikia nui a me nā pilikia e like me ka palekana data, ka hūnā, ka hoʻopunipuni a me ka pale ʻana pono e noʻonoʻo ʻia ka palena o ka hiki ke hele i nā kikohoʻe ma ke kālā aupuni.

Inā pilikia ʻoe i ka hoʻokele ʻana i kāu kālā pilikino, e ʻike ʻoe he hoʻomaʻamaʻa premium kā mākou e hiki ai iā ʻoe ke mālama maikaʻi, hoʻemi i kāu mau hoʻolimalima, hana i nā hoʻopukapuka maikaʻi a ʻike paha pehea e hoʻomākaukau ai no kou hoʻomaha ʻana ʻoiai he liʻiliʻi kāu kālā. Hiki iā ʻoe ke kūʻai i kā mākou aʻo ʻana ma Master i kāu kālā pilikino Volume 1

E waiho iā mākou i kahi manaʻo